Narkolepsja to rzadka przewlekła choroba o podłożu neurologicznym. Najczęstsze objawy to nadmierna senność w ciągu dnia, paraliż przysenny, omamy, halucynacja, niekontrolowane zasypianie w miejscach publicznych. Co jeszcze warto wiedzieć o tej chorobie?
Objawy narkolepsji
Narkolepsja jest jednym z typów hipersomii, czyli zespołu chorobowego polegającego w skrócie na nadmiernej senności. Narkolepsja wyróżnia się występowaniem objawów należących do tzw. tetrady narkoleptycznej, w skład której wchodzą:
- katapleksja,
- porażenie przysenne,
- omamy przysenne,
- nadmierna senność w ciągu dnia.
Narkolepsja to choroba, która rozwija się dość powoli. Na początku pojawia się coraz częstsza senność w ciągu dnia, dopiero z czasem pojawia się także katapleksja, czyli zaburzenia napięcia mięśni. W dalszej kolejności w przypadku nieleczonej narkolepsji można spodziewać się także porażeń przysennych czy nawet omamów przysennych. Oczywiście nie wszystkie objawy muszą występować jednocześnie lub w identycznym natężeniu, są na przykład przypadki narkolepsji, której nie towarzyszy katapleksja. Bardzo często zdarza się, że osoby z narkolepsją mogą mieć niedostatek głębokiego i stabilnego snu, dlatego ważne aby zwrócić uwagę na materac. Powinien niwelować wszelkie drgania, tak żeby nie przyczyniać się do nagłego wybudzania.
Co to jest katapleksja i czy jest groźna?
Katapleksja to charakterystyczny objaw choroby narkoleptycznej. Jest to stan polegający na gwałtownym obniżeniu napięcia mięśni szkieletowych. W takim stanie ciało staje się bezwładne, a równocześnie nie dochodzi do utraty przytomność, co jest cechą charakterystyczną katapleksji. Jej napady są wywoływanie przez sytuacje wzbudzające różne gwałtowne emocje – strach, złość, zawstydzenie, rozbawienie. Obniżenie napięcia mięśni szkieletowych może prowadzić do drżenia mięśni, uczucia uginających się kolan, padanie głowy, żuchwy czy powiek. Osoba doświadczająca napadu katapleksji może upuścić przedmiot, który akurat trzyma w ręce, zacząć bełkotliwie mówić albo wręcz całkowicie zamilknąć. Ataki katapleksji są bardzo groźne, bo mogą zdarzyć się w zupełnie niespodziewanym momencie, co może prowadzić do upadku, urazy czy wypadku, np. w trakcie prowadzenia samochodu.
Paraliż przysenny i omamy przysenne
Omamy przysenne czy paraliż przysenny to objawy, które występują u ok. 25-30% osób cierpiących na narkolepsję. Zaburzenia są związane z fazą REM snu. Paraliż przysenny zwany też paraliżem sennym czy porażeniem przysennym wyróżnia się tym, że osoba, która doświadcza paraliżu jest świadoma, jednak nie jest w stanie wykonać żadnego ruchu i odbiera bodźce z otoczenia. Zwykle epizod paraliżu sennego może trwać od kilku do nawet kilkunastu sekund, w trakcie epizodu osoba sparaliżowana może odczuwać znaczny lęk i poczucie zagrożenia, zwłaszcza, jeśli takie przypadki nie zdarzały się wcześniej. Niekiedy paraliżom sennym towarzyszy dodatkowo również halucynacje, omamy czy bardzo nieprzyjemne odczucia psychiczne, które osoby doświadczające paraliżu przysennego często opisują jako uczucie przygniecenia kończyć lub nacisku na klatkę piersiową. Jeśli wraz z paraliżem sennym występują także omamy, najczęściej są to doznania wzrokowe i słuchowe, rzadziej zdarzają się omamy związane ze zmysłem dotyku.
Narkolepsja to groźna choroba, dlatego powinna być leczona. Obecnie jest wiele metod i sposobów leczenia, wszystko jednak powinno odbywać się pod kontrolą doświadczonego lekarza.
